1 mei 2015 - Leve de Bed, Bad en Brood-regeling!
De protesten over de 'inhumane bed, bad & brood' regeling voor uitgeprocedeerde asielzoekers, worden steeds harder van toon. Tijdens een demonstratie in Amsterdam werd een BB&B-voorziening zelfs vergeleken met 'gevangenis.' O ja? Hier een praktijkvoorbeeld.
In Amsterdam centrum, naast de hippe hangout 'Waterkant' en pal onder de parkeergarage aan de Marnixstraat, ligt het Stoelenproject. Het is de meest laagdrempelige opvang denkbaar en iedereen is er welkom.
Zowel Illegalen als alcoholisten, verslaafden, psychiatrische patiënten en andere mensen met pech, kunnen er 's avonds en 's nachts terecht. De gasten krijgen een warme maaltijd, een schone matras en dekens, ze kunnen een warme douche nemen en advies vragen over medische zorg of wrk. Ook is er een keer in de week een pedicure die kwetsbare voeten behandelt. De volgende ochtend gaan de mensen weer de straat op.
Ik ga ieder jaar een keer koken bij Het Stoelenproject en dat is altijd een groot plezier. Dit is de deal: bedrijven of particulieren die ‘iets in teamverband willen doen’, melden zich aan via de website ‘Koken in een andere keuken’ (opgericht door Henny Heijmans, sociaal democraat in hart en nieren). Deelnemers kiezen uit vier menu’s, ze kopen de ingrediënten zelf en maken vervolgens een maaltijd voor zo’n 50 man, in een professionele keuken met hele grote pannen.
Het woord 'gevangenis' kwam niet in me op, toen ik er onlangs weer kookte met een groep vriendinnen. De daklozen druppelden een voor een vrijwillig binnen, met hun bezittingen in een tas. Het was een mengelmoes van blank, donker, jong, oud, Nederlanders en buitenlanders; er zat geen lijn in. De meeste mannen (dit keer waren er geen vrouwen) zagen er sjofel uit maar anderen waren juist keurig gekleed en je zou bijna denken dat ze alleen even langskwamen om te eten, om daarna door te gaan naar de biljartclub; schijn bedriegt.
Zonder uitzondering maakten de aanwezigen een opgeluchte en opgewekte indruk. Ze waren binnen, ze waren droog en ze hadden honger. De vrijwilligers die de maaltijden verdeelden waren behulpzaam en kenden de meeste gasten inmiddels bij naam. En nadat het eten was geserveerd (Chili Con Carne naar recept van Jamie Oliver), bedankten de mannen met een grote grijns of door hun duim op te steken. Kom daar thuis maar eens om.
Helaas mochten we niet aanschuiven en een gesprek beginnen, omdat de mannen zich dan wellicht opgelaten zouden voelen over hun situatie. Ik kon ze dus niet vragen wat ze eigenlijk vonden van bed, bad & brood. Maar de toelichting van een van de vrijwilligers sprak voor zich.
'Iedere nacht blijven er twee begeleider slapen, om een oogje in het zeil te houden. Soms ontstaat er ruzie tussen de gasten maar dan grijpen anderen direct in. Want de mannen voelen zich veilig en geborgen op deze plek en dat moet zo blijven,' vertelde hij. 'Van agressie tegen begeleiders is nooit sprake want deze gasten hebben heel goed door dat Het Stoelenproject alleen kan bestaan met hulp van vrijwilligers. Voor een aantal van hen is deze opvang echt een lifeline.'
Zo inhumaan is de 'bed, bad en broodregeling' dus niet, lijkt me, als de mensen die er gebruik van maken er zoveel waarde aan hechten. En het woord gevangenis is al helemaal misplaatst.
Ik denk terug aan de vele daklozen die ik een week eerder in Los Angeles op straat zag zitten (de stad telt er 23 duizend). Voor de meesten is geen enkele opvang, of aandacht, laat staan dat ze een warm bord Chili Con Carne krijgen. Ze slapen 's nachts onder een dekentje op stadsbanken of op kale stoepen. Ja, ook gehandicapte daklozen die niet zelden worden beroofd van hun rolstoel of krukken, aldus de LA Times. 's Ochtends worden ze opgejaagd door de politie omdat 'wild slapen' eigenlijk verboden is.
Mensen zo aan hun lot overlaten, dat is pas inhumaan.